انواع بروکر فارکس: ECN، STP، DMA، Market Maker و Hybrid

بروکرهای ECN (شبکه ارتباطات الکترونیکی)

بروکرهای ECN یا شبکه ارتباطات الکترونیکی (Electronic Communication Network)، به مشتریان خود دسترسی مستقیم به بازار بین بانکی (Interbank Market) را برای قیمت‌گذاری و اجرای سفارشات فراهم می‌کنند. این کارگزاران فارکس به عنوان یک رابط عمل کرده و سفارشات خرید و فروش از فعالان مختلف بازار (مانند بانک‌ها، موسسات مالی و دیگر معامله‌گران) را در یک شبکه گرد هم می‌آورند و بهترین قیمت‌های موجود را نمایش می‌دهند. به همین دلیل، بروکرهای ECN اغلب به عنوان بروکرهای NDD (No Dealing Desk) یا بدون میز معاملاتی شناخته می‌شوند، چرا که در قیمت‌گذاری یا اجرای معاملات دخالتی ندارند.

یکی از مزایای اصلی کار با بروکر ECN، شفافیت قیمت و اسپردهای بسیار پایین و متغیر است که مستقیماً از بازار دریافت می‌شود. این موضوع به ویژه برای معامله‌گرانی که با حجم بالا یا در زمان انتشار اخبار مهم اقتصادی (که نوسانات بازار زیاد است) معامله می‌کنند، جذاب است. همچنین، ریسک “ریکوت” یا ارائه مجدد قیمت (Re-quote) در این بروکرها بسیار کم است.

البته، بروکرهای ECN معمولاً برای اجرای هر معامله، کمیسیون مشخصی دریافت می‌کنند. این مدل برای معامله‌گرانی که حجم معاملات بالایی دارند و تعداد معاملات کمتری انجام می‌دهند، می‌تواند مقرون‌به‌صرفه باشد. برخی دیگر از بروکرهای ECN ممکن است به جای کمیسیون، اسپرد را کمی افزایش دهند که این برای معامله‌گرانی با حجم کمتر و تعداد معاملات بیشتر مناسب‌تر است.

بروکرهای STP (پردازش مستقیم)

بروکرهای STP یا پردازش مستقیم (Straight Through Processing) نیز مانند ECNها، جزو بروکرهای NDD (بدون میز معاملاتی) طبقه‌بندی می‌شوند. این بروکرها سفارشات مشتریان را به صورت الکترونیکی و مستقیم به یک یا چند تامین‌کننده نقدینگی (Liquidity Provider) مانند بانک‌ها، موسسات مالی بزرگ یا حتی بروکرهای ECN دیگر ارسال می‌کنند. آنها در واقع نقش یک پل ارتباطی را ایفا می‌کنند.

مزیت اصلی بروکرهای STP، سرعت بالای اجرای معاملات و عدم دخالت انسانی است که احتمال خطا را کاهش می‌دهد. همچنین، چون قیمت‌ها از چندین منبع تامین نقدینگی دریافت می‌شوند، معمولاً قیمت‌گذاری دقیق‌تر و اسپردهای رقابتی‌تری نسبت به بروکرهایی که تنها یک منبع قیمت‌گذاری دارند (مانند برخی بازارسازان) ارائه می‌دهند. این بروکرها ممکن است سود خود را از طریق افزودن یک مارک‌آپ (Markup) کوچک به اسپردهای دریافتی از تامین‌کنندگان نقدینگی یا از طریق دریافت کمیسیون کسب کنند.

برخی معتقدند که مدل STP “خالص” وجود ندارد و بسیاری از بروکرهای STP در واقع ترکیبی از مدل STP و ECN هستند یا حتی برای سفارشات کوچکتر ممکن است به عنوان بازارساز عمل کنند. با این حال، انتخاب یک بروکر فارکس که مدل STP را به عنوان هسته اصلی عملیات خود معرفی می‌کند، می‌تواند به معنای تمرکز بر اجرای سریع معاملات و کاهش تداخل در فرآیند معامله‌گری باشد.

“بروکرهای STP سفارشات مشتریان را مستقیماً به ارائه‌دهندگان نقدینگی خود ارسال می‌کنند، که می‌تواند شامل بانک‌ها، صندوق‌های پوشش ریسک، شرکت‌های سرمایه‌گذاری و سایر بروکرها باشد. این فرآیند معمولاً منجر به اجرای سریع‌تر و قیمت‌گذاری شفاف‌تر می‌شود.”

بروکرهای DMA (دسترسی مستقیم به بازار)

بروکرهای DMA یا دسترسی مستقیم به بازار (Direct Market Access) مدلی پیشرفته‌تر از اجرای سفارشات را ارائه می‌دهند که شباهت زیادی به بروکرهای ECN دارد. در این مدل، سفارشات مشتریان مستقیماً با قیمت‌های ارائه شده توسط تامین‌کنندگان نقدینگی اصلی (مانند بانک‌های بزرگ) در دفتر سفارشات (Order Book) تطبیق داده می‌شوند. این به معامله‌گران اجازه می‌دهد تا عمق بازار را مشاهده کرده و با شفافیت بیشتری معامله کنند.

اجرای معاملات در مدل DMA معمولاً فقط با قیمت بازار (Market Price) صورت می‌گیرد و از نوع “اجرای بدون میز معاملاتی” است. این شفافیت بیشتر نسبت به مدل “اجرای فوری” (Instant Execution) که توسط برخی بروکرها ارائه می‌شود (که در آن بروکر ابتدا سفارش را پر می‌کند و سپس تصمیم می‌گیرد که ریسک آن را پوشش دهد یا خیر)، یک مزیت محسوب می‌شود. بروکرهای DMA معمولاً اسپردهای متغیر ارائه می‌دهند و برای اجرای معاملات، کارمزد یا کمیسیون ثابتی دریافت می‌کنند. اغلب بروکرهای ECN خدمات DMA را نیز ارائه می‌دهند، اما برخی _بروکرهای STP_ نیز ممکن است این سرویس را داشته باشند.

بروکرهای Market Maker (بازارساز یا میز معاملاتی)

بروکر مارکت میکر یا بازارساز (Market Maker)، که اغلب به عنوان بروکر DD (Dealing Desk) یا دارای میز معاملاتی شناخته می‌شود، برخلاف بروکرهای NDD، خود طرف دیگر معاملات مشتریان قرار می‌گیرد. این بروکرها با ارائه قیمت خرید و فروش (Bid/Ask) به مشتریان، یک بازار داخلی برای آنها ایجاد می‌کنند و سود خود را عمدتاً از طریق اسپرد (تفاوت قیمت خرید و فروش) کسب می‌کنند. این مدل گاهی به عنوان مدل B-Book نیز شناخته می‌شود.

یکی از ویژگی‌های بروکرهای مارکت میکر، ارائه اسپردهای ثابت است که برای برخی معامله‌گران، به ویژه مبتدیان، جذاب است زیرا هزینه‌های معاملاتی را قابل پیش‌بینی‌تر می‌کند. با این حال، از آنجایی که بازارساز در طرف مقابل معامله شما قرار دارد، یک تعارض منافع بالقوه وجود دارد. یعنی سود بروکر می‌تواند از ضرر مشتری حاصل شود. البته، این بدان معنا نیست که همه بازارسازان علیه مشتریان خود عمل می‌کنند؛ بسیاری از آنها ریسک خود را از طریق پوشش دادن معاملات بزرگ در بازار بین بانکی مدیریت می‌کنند.

در زمان نوسانات شدید بازار، بروکرهای مارکت میکر ممکن است اسپردها را افزایش دهند یا قیمت‌ها را مجدداً نقل قول (Re-quote) کنند. همچنین، شفافیت قیمت‌گذاری در این بروکرها معمولاً کمتر از بروکرهای ECN یا STP است. با وجود این، بسیاری از معامله‌گران خرده‌فروش به دلیل سادگی پلتفرم‌ها و شرایط معاملاتی مانند حساب‌های با حداقل واریز کم، این نوع بروکرها را انتخاب می‌کنند.

بروکرهای Hybrid (ترکیبی)

بروکرهای Hybrid یا ترکیبی، همانطور که از نامشان پیداست، از ترکیب دو یا چند مدل از انواع بروکر فارکس برای پردازش تراکنش‌های مشتریان خود استفاده می‌کنند. این رویکرد به بروکر اجازه می‌دهد تا انعطاف‌پذیری بیشتری داشته باشد و بتواند خدمات خود را به طیف وسیع‌تری از معامله‌گران با نیازهای متفاوت ارائه دهد. برای مثال، یک بروکر هیبرید ممکن است برای مشتریان با حجم معاملات بالا، مدل ECN یا STP را ارائه دهد و برای مشتریان با حجم کمتر، از مدل بازارساز (Market Maker) استفاده کند.

یک نمونه رایج از مدل هیبرید، ترکیب مدل‌های ECN/DMA و STP است. این ترکیب به کارگزار فارکس امکان می‌دهد تا فرآیند ورود سفارش، قیمت‌گذاری و اجرای معاملات را به طور کامل خودکار کند. این امر می‌تواند منجر به کاهش هزینه‌ها برای بروکر و در نتیجه ارائه خدمات با هزینه کمتر به مشتریان شود. همچنین، با خودکارسازی فرآیندها، خطاهای انسانی کاهش می‌یابد.

مزیت اصلی مدل هیبرید برای معامله‌گر این است که می‌تواند از “بهترین‌های هر دو جهان” بهره‌مند شود، البته به شرطی که بروکر در مورد نحوه عملکرد خود شفافیت کافی داشته باشد. با این حال، گاهی اوقات ممکن است برای مشتری کاملاً روشن نباشد که سفارشات او تحت کدام مدل دقیقاً پردازش می‌شوند، که این می‌تواند یک نقطه ضعف تلقی شود.

بروکرهای MTF (تسهیلات تجاری چندجانبه)

بروکرهای MTF یا تسهیلات تجاری چندجانبه (Multilateral Trading Facility) یک تحول نسبتاً جدید در بازار خرده‌فروشی فارکس هستند. این بروکرها به شیوه‌ای مشابه با بورس‌های مالی منظم عمل می‌کنند، هرچند که رسماً بورس نیستند. در اتحادیه اروپا، این بروکرها تحت مقررات MiFID فعالیت می‌کنند. یک MTF در اصل یک شرکت سرمایه‌گذاری است که خریداران و فروشندگان را طبق مجموعه‌ای از قوانین مشخص و از طریق سیستم‌های عملیاتی داخلی خود به هم متصل می‌کند.

بروکرهای آنلاین فارکس که به عنوان MTF عمل می‌کنند، می‌توانند یک راه‌حل جالب برای معامله‌گرانی باشند که به دنبال یک محیط بازار مشابه بورس با شفافیت بالا و هزینه‌های بالقوه کمتر هستند. این مدل معمولاً شفافیت قابل توجه، یک سیستم معاملاتی منصفانه، اجرای خوب معاملات و کاهش هزینه‌های بروکری را در مقایسه با مدل‌های سنتی‌تر ارائه می‌دهد.

تفاوت اصلی: بروکرهای NDD در مقابل DD

همانطور که در توضیحات انواع بروکر فارکس مشاهده کردید، یکی از اصلی‌ترین تقسیم‌بندی‌ها بر اساس وجود یا عدم وجود “میز معاملاتی” است. بروکرهای NDD (No Dealing Desk) شامل بروکرهای ECN و STP (و DMA) می‌شوند. این بروکرها سفارشات شما را مستقیماً به بازار بین بانکی یا تامین‌کنندگان نقدینگی ارسال می‌کنند و در قیمت‌گذاری دخالتی ندارند. سود آنها معمولاً از طریق کمیسیون یا مارک‌آپ روی اسپرد تامین می‌شود. مزیت اصلی NDD، شفافیت قیمت و عدم تعارض منافع مستقیم در معاملات است.

در مقابل، بروکرهای DD (Dealing Desk) که همان بروکرهای مارکت میکر هستند، خودشان طرف دیگر معامله شما قرار می‌گیرند. آنها قیمت‌های خرید و فروش خود را ایجاد می‌کنند و سودشان از اسپرد و گاهی از ضرر مشتریان است. این مدل می‌تواند برای مبتدیان به دلیل اسپردهای ثابت جذاب باشد، اما پتانسیل تعارض منافع و ریکوت در آن بیشتر است. انتخاب بین این دو مدل به استراتژی معاملاتی، میزان تجربه و اولویت‌های شما بستگی دارد.

چگونه بهترین نوع بروکر فارکس را متناسب با نیاز خود انتخاب کنیم؟

انتخاب نوع مناسب بروکر فارکس یک تصمیم بسیار شخصی است و به عوامل متعددی بستگی دارد. هیچ “بهترین” نوع بروکری برای همه وجود ندارد. شما باید با در نظر گرفتن سبک معاملاتی، میزان سرمایه، تعداد معاملات و اولویت‌های خود، گزینه‌ای را انتخاب کنید که بیشترین هم‌خوانی را با نیازهایتان داشته باشد.

به عنوان مثال، اگر شما یک اسکالپر هستید و به دنبال اسپردهای بسیار پایین و اجرای سریع هستید، یک بروکر ECN یا STP با کمیسیون معقول ممکن است مناسب باشد. اگر مبتدی هستید و اسپردهای ثابت و پلتفرم ساده‌تر را ترجیح می‌دهید، یک بروکر مارکت میکر معتبر می‌تواند گزینه خوبی برای شروع باشد. افرادی که با حجم بسیار بالا معامله می‌کنند، معمولاً به دلیل دسترسی مستقیم به نقدینگی بالا و کاهش هزینه‌ها، به سمت بروکرهای ECN یا DMA گرایش پیدا می‌کنند.

فراموش نکنید که عواملی مانند رگولاتوری، کیفیت پلتفرم معاملاتی، خدمات پشتیبانی مشتریان و ابزارهای آموزشی نیز در انتخاب بروکر فارکس بسیار مهم هستند. همیشه تحقیقات خود را کامل کنید و در صورت امکان، با یک حساب دمو، شرایط معاملاتی بروکر مورد نظر را آزمایش کنید.