انواع بروکرها در فارکس یکی از مهمترین موضوعاتی هست که هر تریدری باید قبل از شروع معاملاتش باهاشون آشنا باشه. آموزش فارکس فقط به تحلیل نمودارها ختم نمیشه؛ شناخت مدل‌های مختلف بروکر هم جزو اصول اولیه و پایه‌ای برای ورود حرفه‌ای به بازاره.
انتخاب یک بروکر مناسب می‌تونه مسیر موفقیت رو هر تریدری هموار کنه یا برعکس، باعث بشه سرمایه با چالش‌هایی مثل ریکوت یا اسپرد بالا در خطر بیفته. هر بروکر روش اجرای سفارش خاص خودش رو داره که باید بدونین با استراتژی معاملاتی شما همخوانی داره یا نه.
در این مقاله به‌زبان ساده انواع بروکرها مثل مارکت میکر، STP و ECN ، مزایا و معایبشون رو مقایسه و بررسی می‌کنیم تا شما تصمیمات آگاهانه تری بگیرین.
بروکر فارکس چیست و چرا انتخاب آن مهم است؟
قبل از اینکه سراغ انواع بروکرها بریم، لازمه یه تعریف ساده از خود بروکر داشته باشیم. و ببینیم چرا انتخابش اینقدر مهمه. بروکر، در واقع همون پلی هست که شما رو به بازار جهانی فارکس وصل میکنه.
نقش بروکر در بازار فارکس
بازار فارکس یه بازار غیرمتمرکز هست. یعنی هیچ مکان فیزیکی مشخصی مثل بورس نداره. معاملات به صورت الکترونیکی بین میلیون‌ها شرکت‌کننده در سراسر دنیا انجام میشه. ما تریدرهای خرد، به صورت مستقیم نمی‌تونیم با بانک‌های بزرگ جهانی معامله کنیم.
اینجاست که نقش بروکر پررنگ میشه. بروکرها شرکت‌هایی هستن که به ما اجازه میدن به این بازار دسترسی پیدا کنیم. اونا قیمت‌ها رو از ارائه‌دهندگان نقدینگی (بانک‌های بزرگ) می‌گیرن و به ما نشون میدن. و سفارشات خرید و فروش ما رو هم به بازار می‌فرستن.
بروکر در واقع نقش یه واسطه رو بین شما و بازار ایفا میکنه. بدون بروکر، عملاً نمی‌تونین تو بازار فارکس معامله کنین. بروکر، دروازه ورود شما به دنیای فارکسه.
اهمیت انتخاب بروکر مناسب برای موفقیت تریدر
انتخاب بروکر مناسب، مثل انتخاب شریک زندگی برای یک تریدره! اگه شریکت رو خوب انتخاب نکنی، ممکنه تو مسیر ترید با مشکلات جدی روبرو بشی. انتخاب بروکر مناسب می‌تونه تاثیر زیادی روی سودآوری و تجربه ترید شما داشته باشه.
یک بروکر خوب باید رگوله باشه (یعنی تحت نظارت یه سازمان معتبر باشه). اسپردهاش پایین و شفاف باشن. سرعت اجرای سفارشاتش بالا باشه. و پلتفرم معاملاتی مطمئنی رو ارائه بده.
اگه بروکرت معتبر نباشه، ممکنه با مشکلاتی مثل ریکوت (تغییر قیمت ناگهانی)، اسلیپیج (اجرای سفارش با قیمت بدتر)، یا حتی مشکلات تو برداشت پول روبرو بشی. پس، شناخت انواع بروکرها و انتخاب هوشمندانه، برای موفقیت بلندمدت شما حیاتیه.
آشنایی با دو دسته‌بندی اصلی بروکرها
انواع بروکرها در فارکس رو میشه به دو دسته‌بندی اصلی تقسیم کرد. این دسته‌بندی، اساس کار بروکر و نحوه اجرای سفارشات شما رو نشون میده. شناخت این تفاوت، اولین قدم برای انتخاب درسته.
بروکر Dealing Desk (DD) یا مارکت میکر (Market Maker)
بروکر Dealing Desk یا به اختصار DD، که بهشون مارکت میکر (Market Maker) هم میگن، خودشون طرف مقابل معامله شما میشن. یعنی وقتی شما یه پوزیشن خرید روی EUR/USD باز می‌کنین، بروکر خودش اون یورو رو به شما می‌فروشه. و وقتی پوزیشن فروش باز می‌کنی، خودش از شما می‌خره.
مارکت میکرها خودشون قیمت‌ها رو به شما ارائه میدن. اونا اسپرد (تفاوت قیمت خرید و فروش) رو مشخص می‌کنن که سود خودشونه. گاهی اوقات این بروکرها ممکنه تضاد منافع با مشتری داشته باشن. چون اگه شما سود کنی، اونا ممکنه ضرر کنن. این مدل بروکرها می‌تونن اسپرد ثابت ارائه بدن.
بروکر No Dealing Desk (NDD)
بروکر No Dealing Desk یا به اختصار NDD، همونطور که از اسمش پیداست، خودشون در معاملات شما دخالت مستقیم نمی‌کنن. اونا سفارشات شما رو مستقیماً به ارائه‌دهندگان نقدینگی (Liquidity Providers) مثل بانک‌های بزرگ یا موسسات مالی وصل می‌کنن.
بروکر NDD فقط نقش یه واسطه رو داره و سودش رو از طریق اسپرد شناور (متغیر) و/یا کمیسیون دریافت میکنه. چون خودشون طرف معامله شما نیستن، تضاد منافعی هم وجود نداره. این مدل بروکرها به دو دسته اصلی STP و ECN تقسیم میشن که هر دو زیرمجموعه انواع بروکرها از نوع NDD هستن.
بروکر مارکت میکر (Market Maker)
بروکر مارکت میکر (Market Maker) نوعی از انواع بروکرها است که خودش طرف مقابل معامله شما میشه. این مدل بروکرها هم مزایا و هم معایب خاص خودشون رو دارن که باید اونا رو بشناسین.
نحوه عملکرد مارکت میکرها
مارکت میکرها در واقع یک بازار برای شما ایجاد می‌کنن. اونا خودشون قیمت‌های خرید و فروش (Bid/Ask) رو به شما نشون میدن. و آماده‌ان که در هر لحظه، هم از شما بخرن و هم به شما بفروشن. این کار باعث میشه که شما همیشه بتونین معامله کنین.
این بروکرها از تفاوت بین قیمت خرید و فروشی که به شما ارائه میدن (اسپرد)، سود می‌کنن. اونا ممکنه سفارشات مشتریان رو با هم تطبیق بدن. یا اگه سفارشی پیدا نشد، خودشون طرف معامله شما بشن و ریسکش رو به عهده بگیرن.
نقل قول از Investopedia:
A market maker stands ready to buy or sell a particular security at publicly quoted prices. They essentially create a market for that security.
ترجمه: «مارکت میکر آماده است تا یک اوراق بهادار خاص را با قیمت‌های عمومی اعلام شده، خرید یا فروش کند. آن‌ها اساساً یک بازار برای آن اوراق بهادار ایجاد می‌کنند.»
مزایای معامله با مارکت میکر
معامله با بروکرهای مارکت میکر می‌تونه مزایایی داشته باشه، به خصوص برای تازه‌کارها:
اسپرد ثابت: خیلی از مارکت میکرها اسپرد ثابت ارائه میدن. این یعنی شما همیشه می‌دونین چقدر باید بابت هر معامله هزینه کنین.
سرعت اجرا: معمولاً سفارشات با سرعت خیلی بالایی اجرا میشن. چون خود بروکر طرف معامله است و نیازی به پیدا کردن خریدار/فروشنده در بازار نداره.
مناسب برای حجم‌های کوچک: برای حجم‌های کم معامله، این بروکرها می‌تونن گزینه مناسبی باشن.
این مزایا، بخشی از ویژگی‌های انواع بروکرها از نوع مارکت میکر هستن.
معایب و چالش‌ها (تضاد منافع، ریکوت، اسلیپیج)
مارکت میکرها با وجود مزایاشون، چالش‌هایی هم دارن:
تضاد منافع: بزرگترین چالش، تضاد منافع بین بروکر و تریدریه. اگه شما سود کنین، ممکنه بروکر ضرر کنه. و برعکس. این می‌تونه سوالاتی رو در مورد شفافیت و عدالت در اجرای سفارشات ایجاد کنه.
ریکوت (Requotes): تو بازارهای پرنوسان، ممکنه وقتی می‌خواین سفارشی رو اجرا کنین، بروکر بگه قیمت عوض شده و به شما یه قیمت جدید بده. اینو میگن ریکوت. این می‌تونه برای تریدر آزاردهنده باشه.
اسلیپیج (Slippage): ممکنه سفارشتون با قیمتی متفاوت (بدتر از انتظار) اجرا بشه. این به خصوص تو زمان اخبار مهم یا نوسانات بالا اتفاق میفته.
عدم دسترسی به عمق بازار: شما عمق بازار (یعنی تعداد سفارشات خرید و فروش در قیمت‌های مختلف) رو نمی‌بینین.
انتخاب مارکت میکر به معنای پذیرش این چالش‌ها در برابر مزایای اون هست.
بروکر NDD: شفافیت و دسترسی مستقیم به بازار
بروکر No Dealing Desk یا NDD، نقطه مقابل مارکت میکرها هستن. این دسته از انواع بروکرها خودشون در معاملات شما دخالت مستقیم نمی‌کنن. و سفارشات شما رو مستقیماً به بازار واقعی می‌فرستن. این باعث شفافیت بیشتر میشه.
بروکر STP (Straight Through Processing)
بروکر STP مخفف Straight Through Processing هست. یعنی سفارشات شما مستقیماً به ارائه‌دهندگان نقدینگی (مثل بانک‌های بزرگ) ارسال و اجرا میشن. بروکر STP خودش طرف معامله شما نمیشه. و فقط نقش یه پل ارتباطی رو داره.
این بروکرها معمولاً از طریق اسپرد شناور (متغیر) و/یا کمیسیون سود می‌کنن. سفارشات در این نوع بروکرها معمولاً با سرعت بالایی اجرا میشن. و خبری از ریکوت نیست. STP یه جور شفافیت رو تو اجرای سفارشات فراهم میکنه.
بروکر ECN (Electronic Communication Network)
بروکر ECN مخفف Electronic Communication Network هست. ECNها پیشرفته‌ترین نوع بروکرهای NDD هستن. اونا سفارشات شما رو مستقیماً وارد یک شبکه الکترونیکی می‌کنن. تو این شبکه، سفارشات همه شرکت‌کنندگان (بانک‌ها، صندوق‌ها، تریدرهای دیگه) با هم تطبیق داده میشه.
مزیت بزرگ ECN، عمق بازار (Market Depth) هست. شما می‌تونید تعداد سفارشات خرید و فروش در قیمت‌های مختلف رو ببینید. اسپرد در ECNها معمولاً خیلی پایینه (گاهی اوقات حتی نزدیک به صفر) اما بروکر یه کمیسیون ثابت برای هر معامله از شما می‌گیره. ECNها بالاترین سطح شفافیت و دسترسی به بازار رو فراهم می‌کنن.
تفاوت‌های کلیدی بین STP و ECN
در دسته بروکرهای NDD، STP و ECN دو زیر مجموعه اصلی هستن. البته هر دو شفافیت خوبی دارن، اما تفاوت‌های کلیدی بینشون وجود داره که می‌تونه در انتخاب شما بین انواع بروکرها تاثیرگذار باشه.
تفاوت در نحوه اجرای سفارشات
STP: سفارشات شما رو به ارائه‌دهندگان نقدینگی خودش (که ممکنه چند تا باشن) می‌فرسته. و بهترین قیمت موجود رو انتخاب میکنه. اجرای سفارش سریع و بدون دخالت بروکر انجام میشه.
ECN: سفارشات شما رو وارد یک شبکه متمرکز (پلتفرم ECN) میکنه. تو این شبکه، سفارش شما مستقیماً با سفارشات بقیه شرکت‌کنندگان (بانک‌ها، تریدرها، صندوق‌ها) تطبیق داده میشه. این باعث میشه عمق بازار بیشتری داشته باشین.
در ECN، قیمت‌ها از منابع بیشتری جمع‌آوری میشن. و شما به بهترین قیمت‌های ممکن دسترسی دارین.
تفاوت در اسپرد و کمیسیون
هزینه‌های معاملاتی در STP و ECN هم فرق داره:
STP: معمولاً اسپرد شناور (متغیر) دارن و ممکنه کمیسیون نگیرن. یا کمیسیون خیلی کمی داشته باشن. سود اصلیشون از همون اسپرد هست.
ECN: اسپردشون معمولاً خیلی پایینه، گاهی اوقات نزدیک به صفر. اما در عوض، برای هر معامله، یه کمیسیون ثابت (بر اساس حجم معامله) از شما می‌گیرن. سودشون از این کمیسیونه.
انتخاب بین اسپرد شناور و کمیسیون، بستگی به استراتژی و حجم معاملات شما داره. این تفاوت در ساختار هزینه، یکی از نکات مهم در انتخاب از بین انواع بروکرها است.
تفاوت در عمق بازار و نقدینگی
عمق بازار (Market Depth) یعنی اینکه شما می‌تونین ببینین در هر قیمتی، چقدر حجم خرید و فروش وجود داره.
STP: معمولاً عمق بازار رو به شما نشون نمیدن. فقط قیمت Bid و Ask رو می‌بینین.
ECN: عمق بازار رو به شما نشون میدن. می‌تونین لیست سفارشات خرید و فروش رو در سطوح قیمتی مختلف ببینین. این شفافیت بیشتری به تریدر میده.
از نظر نقدینگی، هر دو نوع بروکر NDD معمولاً نقدینگی خوبی دارن. اما ECNها به دلیل اتصال به شبکه بزرگتر ارائه‌دهندگان نقدینگی و تطبیق سفارشات در بین همه شرکت‌کنندگان، دسترسی به نقدینگی عمیق‌تری رو فراهم می‌کنن.
نقل قول از BabyPips:
ECN brokers often provide better spreads due to direct access to interbank liquidity, but they typically charge a commission per trade.
ترجمه: «بروکرهای ECN اغلب به دلیل دسترسی مستقیم به نقدینگی بین بانکی، اسپرد بهتری ارائه می‌دهند، اما معمولاً برای هر معامله کمیسیون دریافت می‌کنند.»
این تفاوت‌ها برای تریدرهای حرفه‌ای و اسکالپرها خیلی مهمه.
کدام نوع بروکر برای شما مناسب است؟
حالا که با انواع بروکرها و تفاوت‌هاشون آشنا شدی، وقتشه که ببینی کدوم یکی برای تو مناسب‌تره. این انتخاب کاملاً شخصی و بستگی به چند عامل مهم داره.
بروکر مناسب برای تازه‌کارها
اگه تازه وارد دنیای فارکس شدی، ممکنه یه بروکر مارکت میکر (DD) با اسپرد ثابت و حساب سنت (Cent Account) برای شروع مناسب باشه.
اسپرد ثابت: بهت کمک میکنه هزینه‌ها رو بهتر پیش‌بینی کنی.
حساب سنت: می‌تونی با پول خیلی کم، ترید واقعی رو تجربه کنی.
سادگی: محیط معاملاتی معمولاً ساده‌تره و درگیر پیچیدگی‌های ECN نمیشی.
هدف اصلی در ابتدا، یادگیری و کسب تجربه است، نه کسب سودهای کلان.
بروکر مناسب برای تریدرهای حرفه‌ای
تریدرهای حرفه‌ای که حجم معاملات بالایی دارن و استراتژی‌های پیچیده‌ای مثل اسکالپینگ رو انجام میدن، معمولاً بروکرهای NDD، به‌خصوص ECN رو ترجیح میدن.
اسپرد خیلی پایین: حتی اگه کمیسیون بدن، مجموع هزینه‌هاشون کمتر درمیاد.
سرعت اجرا بالا: برای استراتژی‌های پرسرعت حیاتیه.
عمق بازار: دیدن عمق بازار بهشون کمک میکنه تصمیمات بهتری بگیرن.
شفافیت: می‌دونن که بروکر در معاملاتشون دخالت نمیکنه.
این تریدرها می‌دونن که چطور کمیسیون ECN رو مدیریت کنن.
عوامل مهم در انتخاب نوع بروکر
انتخاب از بین انواع بروکرها بستگی به عوامل زیر داره:
استراتژی معاملاتی شما: اگه اسکالپر هستین، ECN بهترینه. اگه بلند مدتی ترید می‌کنین، تفاوت‌ها کمتر میشه.
میزان سرمایه: برای سرمایه کم، حساب سنت یا میکرولات در مارکت میکرها مناسبه. برای سرمایه بیشتر، NDDها.
تجربه ترید: تازه‌کارها بهتره با بروکرهای ساده‌تر شروع کنن و بعد به سمت ECN برن.
تحمل ریسک: اگه از تضاد منافع نگرانید، NDDها رو انتخاب کنین.
نظارت و رگولاسیون: همیشه یک بروکر رگوله و معتبر رو انتخاب کنین، صرف نظر از نوعش.
جمع‌بندی
انواع بروکرها در فارکس (مارکت میکر، STP و ECN) هر کدوم مدل کاری، مزایا و معایب خاص خودشون رو دارن.
مارکت میکرها بازار رو برای شما ایجاد می‌کنن و می‌تونن اسپرد ثابت داشته باشن، اما ممکنه تضاد منافع داشته باشن. بروکرهای NDD (شامل STP و ECN) سفارشات شما رو مستقیم به بازار می‌فرستن و شفافیت بیشتری دارن.
انتخاب نوع بروکر مناسب، یک تصمیم کلیدی برای موفقیت شما در فارکسه. این انتخاب باید بر اساس استراتژی معاملاتی، میزان سرمایه، تجربه شما. و تحمل ریسکتون باشه.
همیشه یک بروکر رگوله و معتبر رو انتخاب کنید. تا سرمایه‌تون در امان باشه. با شناخت کامل انواع بروکرها، می‌تونین هوشمندانه قدم بردارین و در این بازار جهانی به موفقیت برسین.
سوالات متداول (FAQ)
۱. انواع بروکرها در فارکس کدامند؟
انواع بروکرها در فارکس به طور کلی به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: بروکرهای Dealing Desk (DD) یا مارکت میکر (Market Maker) و بروکرهای No Dealing Desk (NDD) که شامل زیرمجموعه‌های STP و ECN هستند.
۲. بروکر مارکت میکر (Market Maker) چگونه کار می‌کند؟
بروکر مارکت میکر خودش طرف مقابل معاملات شما می‌شود. آن‌ها قیمت‌های خرید و فروش را به شما ارائه می‌دهند و از تفاوت (اسپرد) بین این قیمت‌ها سود می‌کنند. این بروکرها بازار را برای مشتریان خود ایجاد می‌کنند.
۳. تفاوت اصلی بین بروکر Dealing Desk و No Dealing Desk چیست؟
تفاوت اصلی این است که بروکر Dealing Desk (مارکت میکر) در معاملات شما دخالت مستقیم دارد و طرف مقابل معامله شماست، در حالی که بروکر No Dealing Desk سفارشات شما را مستقیماً به بازار (ارائه‌دهندگان نقدینگی) ارسال می‌کند و دخالتی در اجرای آن‌ها ندارد.
۴. بروکر STP (Straight Through Processing) چه ویژگی‌هایی دارد؟
بروکر STP سفارشات شما را به صورت مستقیم و بدون دخالت دلال، به ارائه‌دهندگان نقدینگی (بانک‌ها) ارسال می‌کند. این بروکرها شفافیت و سرعت اجرای بالایی دارند و معمولاً اسپرد شناور (متغیر) ارائه می‌دهند.
۵. بروکر ECN (Electronic Communication Network) چگونه با سایر انواع بروکرها فرق دارد؟
بروکر ECN سفارشات شما را مستقیماً وارد یک شبکه الکترونیکی می‌کند که در آن سفارشات تمام شرکت‌کنندگان (از جمله بانک‌ها و تریدرهای دیگر) با هم تطبیق داده می‌شوند. ECNها بالاترین شفافیت و دسترسی به عمق بازار را با اسپرد بسیار پایین (همراه با کمیسیون) فراهم می‌کنند.
۶. کدام نوع بروکر برای تریدرهای تازه‌کار مناسب‌تر است؟
برای تریدرهای تازه‌کار، بروکرهای مارکت میکر با اسپرد ثابت و امکان افتتاح حساب‌های سنت یا میکرو می‌توانند گزینه مناسبی باشند. این بروکرها محیط ساده‌تری را برای شروع و یادگیری فراهم می‌کنند.
۷. تریدرهای حرفه‌ای و اسکالپرها معمولاً کدام نوع بروکر را ترجیح می‌دهند؟
تریدرهای حرفه‌ای و اسکالپرها به دلیل نیاز به اسپرد بسیار پایین، سرعت اجرای بالا و دسترسی به عمق بازار، معمولاً بروکرهای ECN را ترجیح می‌دهند، حتی اگر نیاز به پرداخت کمیسیون باشد.
۸. مهمترین عوامل در انتخاب نوع بروکر فارکس چیست؟
مهمترین عوامل در انتخاب نوع بروکر شامل استراتژی معاملاتی، میزان سرمایه اولیه، سطح تجربه تریدر و همچنین اهمیت شفافیت و رگولاسیون بروکر است. شناخت انواع بروکرها به شما کمک می‌کند تا بهترین انتخاب را داشته باشید.
