رابطه مارجین و لوریج یکی از مهمترین مفاهیمه که تو مسیر آموزش فارکس باید با اون آشنا بشین. وقتی تو دنیای پرهیجان و پر ریسک معاملات مالی وارد میشین، این دو ابزار مثل دو دوست همیشگی کنارتون ظاهر میشن.
خیلیها تو دورههای آموزش فارکس این مفاهیم رو بهصورت جداگانه یاد میگیرن، اما واقعیت اینه که درک درست از ارتباط بین مارجین و لوریج، میتونه تفاوت بین یک تریدر موفق و یک معاملهگر بازنده رو رقم بزنه.
مارجین و لوریج، دو تا از ابزارهای قدرتمند برای تریدرها هستن. لوریج به شما اجازه میده با سرمایه محدود، حجم معاملات بزرگتری رو کنترل کنین. و مارجین در واقع همون وثیقهایه که برای بهرهبردن از این قدرت نیاز دارین.
نادیدهگرفتن رابطه مارجین و لوریج، مثل اینه که پشت فرمون یه ماشین مسابقهای بشینی، ولی ندونی گاز و ترمز چطور با هم کار میکنن. ممکنه با سرعت بالا حرکت کنی، اما بدون کنترل، احتمال برخورد هم بیشتر میشه.
مارجین و لوریج: دو مفهوم کلیدی در معاملات فارکس
تو دنیای فارکس، مارجین و لوریج دو تا از مهمترین مفاهیمی هستن که هر تریدری چه تازه کار چه حرفه ای باید اونا رو بشناسه. این دو تا، پایه و اساس معاملات با اهرم رو تشکیل میدن. درک درستشون، کمک میکنه تا ریسکهاتون رو بهتر مدیریت کنین.
یادآوری مارجین به زبان ساده
مارجین، همون مبلغی از پول شماست که بروکر برای هر معاملهای که باز میکنین، به عنوان وثیقه نگه میداره. این پول از موجودی قابل استفاده شما کم میشه. و تا وقتی معامله بازه، بلوکه میمونه.
فرض کنین میخواین یه خونه اجاره کنین. صاحبخونه از شما یه مبلغی رو به عنوان رهن یا ودیعه میگیره. این پول برای اینه که اگه به خونه آسیب زدین، خسارت رو از اون پول جبران کنه.
مارجین در فارکس هم دقیقاً همینطوره. بروکر این مبلغ رو برای پوشش ضررهای احتمالی شما نگه میداره. این کار برای محافظت از بروکر و جلوگیری از بدهکار شدن شماست.
یادآوری لوریج به زبان ساده
لوریج یا اهرم، به شما این قدرت رو میده با پولی کمتر از ارزش واقعی معامله، حجمهای بزرگتری رو کنترل کنین. این یعنی میتونین با سرمایه کم، پوزیشنهای بزرگتری باز کنین.
مثلاً اگه لوریج ۱:۱۰۰ باشه، با ۱۰۰۰ دلار میتونین معاملهای به ارزش ۱۰۰,۰۰۰ دلار انجام بدین. این مثل اینه که بروکر به شما وام میده. تا بتونین معامله بزرگتری انجام بدین.
لوریج میتونه سودهای شما رو چند برابر کنه. اما باید حواستون باشه که به همون اندازه، میتونه ضررها رو هم چند برابر کنه. پس استفاده ازش نیاز به دقت و دانش داره.
چرا درک هر دو مفهوم مهم است؟
درک جداگانه مارجین و لوریج کافی نیست. چون این دو تا به شدت به هم وابستهان. نمیتونین یکی رو بدون اون یکی به طور کامل درک کنین. لوریج توان معاملاتی شما رو افزایش میده. و مارجین مقدار پولی رو که باید برای استفاده از اون لوریج کنار بذارین، مشخص میکنه.
اگه لوریج رو بدون درک مارجین استفاده کنین، ممکنه ناخواسته وارد ریسکهای بزرگی بشین. و سرمایهتون رو به خطر بندازین. این دو مفهوم مثل دو روی یک سکه عمل میکنن. و باید با هم مدیریت بشن.
ارتباط مارجین و لوریج
رابطه مارجین و لوریج یک رابطه معکوس و بسیار حیاتیه. یعنی هر چقدر لوریج شما بالاتر باشه، مارجین کمتری برای باز کردن یک معامله نیاز دارین. و برعکس، لوریج پایینتر، مارجین بیشتری رو از شما بلوکه میکنه.
لوریج بالا = مارجین کمتر (و بالعکس)
این یکی از مهمترین جنبههای رابطه مارجین و لوریج هست.
فرض کنین میخواین یک معامله به ارزش ۱۰۰,۰۰۰ دلار باز کنین:
با لوریج ۱:۱۰۰: شما به ۱۰۰۰ دلار مارجین نیاز دارین (۱۰۰,۰۰۰ تقسیم بر ۱۰۰).
با لوریج ۱:۵۰۰: شما فقط به ۲۰۰ دلار مارجین نیاز دارین (۱۰۰,۰۰۰ تقسیم بر ۵۰۰).
هر چقدر لوریج بالاتر میره، پولی که به عنوان مارجین از حسابتون بلوکه میشه، کمتر میشه. این یعنی با لوریج بالاتر، میتونین با پول کمتری، معامله بزرگتری رو کنترل کنین.
این ویژگی لوریج، هم فرصتسازه و هم خطرناک. فرصتساز از این جهت که به شما اجازه میده با سرمایه کم وارد بازار بشین. و خطرناک از این جهت که میتونه شما رو وسوسه کنه. تا حجم معاملاتتون رو بیش از حد افزایش بدین.
نقل قول از Investopedia:
Leverage and margin are two sides of the same coin. Leverage allows traders to open larger positions with less capital, while margin is the collateral required to do so.
ترجمه: «لوریج و مارجین دو روی یک سکه هستند. لوریج به تریدرها اجازه میدهد تا با سرمایه کمتر، پوزیشنهای بزرگتری باز کنند، در حالی که مارجین وثیقه لازم برای انجام این کار است.»
پس، درک این رابطه مارجین و لوریج برای مدیریت سرمایه شما ضروریه.
چگونه لوریج بر سرمایه شما (مارجین) تاثیر میگذارد؟
لوریج مستقیماً روی مقدار مارجین مورد نیاز شما تاثیر میذاره. وقتی لوریج بالاتری انتخاب میکنین، بروکر از شما مارجین کمتری برای هر معامله میخوان. این یعنی بخش کمتری از سرمایه شما قفل میشه. و پول بیشتری برای معاملات جدید یا تحمل نوسانات بازار در دسترس دارین.
اما این به این معنی نیست که لوریج بالا همیشه خوبه. لوریج بالا باعث میشه نوسانات کوچک بازار، تاثیر بزرگتری روی سود و زیان شما داشته باشن. اگه بازار فقط کمی بر خلاف شما حرکت کنه، ممکنه خیلی سریع به کال مارجین برسین.
لوریج مثل یه چاقوی تیزه؛ هم میتونه به شما کمک کنه. و هم میتونه بهتون آسیب بزنه. انتخاب لوریج مناسب، باید با توجه به استراتژی و میزان ریسکپذیری شما باشه.
مارجین به عنوان وثیقه لوریج
مارجین در واقع نقش وثیقه یا ضمانت رو برای لوریجی که بروکر به شما میده، ایفا میکنه. بدون مارجین، بروکری به شما اجازه استفاده از لوریج رو نمیده. چون هیچ تضمینی برای پوشش ضررهای احتمالی وجود نداره.
وقتی شما از لوریج استفاده میکنین، در واقع دارین از بروکر پول قرض میگیرین تا معامله بزرگتری انجام بدین. مارجین همون تضمینیه که بروکر از شما میگیره. تا مطمئن بشه که اگه ضرر کردین، میتونه پولش رو پس بگیره.
این وثیقه، تا زمانی که معامله بازه، بلوکه میمونه. و به محض بسته شدن معامله (چه با سود و چه با ضرر)، آزاد میشه و به موجودی قابل استفاده شما برمیگرده.
نحوه محاسبه مارجین و لوریج
برای اینکه رابطه مارجین و لوریج رو بهتر درک کنین، باید با نحوه محاسبه هر کدوم آشنا بشیم. این محاسبات خیلی سادهان. و به شما کمک میکنن تا همیشه از وضعیت حسابتون باخبر باشین.
فرمول محاسبه مارجین مورد نیاز
محاسبه مارجین مورد نیاز برای هر معامله، خیلی ساده است.
فرمول کلی:
مارجین مورد نیاز = (حجم معامله * قیمت ورود) / لوریج
مثلاً اگه میخواین ۱ لات استاندارد (۱۰۰,۰۰۰ واحد) از EUR/USD رو با قیمت ۱.۱۰۵۰ و لوریج ۱:۲۰۰ معامله کنین:
مارجین مورد نیاز = (۱۰۰,۰۰۰ * ۱.۱۰۵۰) / ۲۰۰ = ۵۵۲.۵ دلار
این یعنی ۵۵۲.۵ دلار از حساب شما به عنوان مارجین بلوکه میشه.
مثال عملی: محاسبه مارجین برای یک لات استاندارد
فرض کنین میخواین روی جفت ارز GBP/USD معامله خرید باز کنین.
حجم معامله: ۱ لات استاندارد (۱۰۰,۰۰۰ واحد)
قیمت فعلی GBP/USD: ۱.۲۷۰۰
لوریج حساب شما: ۱:۴۰۰
محاسبه مارجین مورد نیاز:
مارجین = (۱۰۰,۰۰۰ * ۱.۲۷۰۰) / ۴۰۰ = ۳۱۷.۵ دلار
پس برای باز کردن این معامله، ۳۱۷.۵ دلار از حساب شما به عنوان مارجین بلوکه میشه. این مثال به وضوح نشون میده که رابطه مارجین و لوریج در عمل چطور کار میکنه.
مثال عملی: محاسبه مارجین برای یک میکرولات
حالا فرض کنین میخواین با حجم کمتری معامله کنین، مثلاً یک میکرولات.
حجم معامله: ۱ میکرولات (۱,۰۰۰ واحد)
قیمت فعلی EUR/JPY: ۱۶۵.۰۰
لوریج حساب شما: ۱:۵۰۰
محاسبه مارجین مورد نیاز:
مارجین = (۱,۰۰۰ * ۱۶۵.۰۰) / ۵۰۰ = ۳۳۰ ین ژاپن
اگه حساب شما دلاری باشه، این مبلغ به دلار تبدیل میشه. این مثال نشون میده که حتی برای حجمهای کوچک هم، مارجین لازمه.
نحوه محاسبه لوریج حساب شما
لوریج حساب شما معمولاً توسط بروکر تعیین میشه. اما اگه بخواین لوریج واقعی یک معامله رو محاسبه کنین، میتونین از این فرمول استفاده کنین:
فرمول لوریج:
لوریج = ارزش کل معامله / مارجین استفاده شده
مثلاً اگه معاملهای به ارزش ۱۰۰,۰۰۰ دلار باز کردید و بروکر ۵۰۰ دلار از شما مارجین گرفت:
لوریج = ۱۰۰,۰۰۰ / ۵۰۰ = ۲۰۰
پس لوریج شما ۱:۲۰۰ بوده. درک این محاسبات کمک میکنه تا همیشه از رابطه مارجین و لوریج در معاملاتتون آگاه باشین.
مارجین آزاد و مارجین لول در کنار لوریج
برای مدیریت کامل رابطه مارجین و لوریج، باید دو مفهوم دیگه رو هم بشناسین: مارجین آزاد و مارجین لول. این دو شاخص، وضعیت لحظهای حساب شما رو نشون میدن. و به شما کمک میکنن تا از خطرات احتمالی دور بمونین.
مارجین آزاد: سرمایه در دسترس برای معاملات جدید
مارجین آزاد (Free Margin) اون بخش از سرمایه شماست که هنوز بلوکه نشده. و میتونین ازش برای باز کردن معاملات جدید یا تحمل ضرر در معاملات بازتون استفاده کنین. این پول، در واقع نقدینگی حساب شماست.
فرمول مارجین آزاد:
مارجین آزاد = اکوئیتی (Equity) – مارجین استفاده شده (Used Margin)
هر چقدر مارجین آزاد شما بیشتر باشه، حساب شما در وضعیت امنتری قرار داره. و انعطافپذیری بیشتری برای تصمیمگیریهای معاملاتی دارین.
مارجین لول: شاخص سلامت حساب شما در رابطه با لوریج
مارجین لول (Margin Level) یک شاخص درصدیه. که سلامت کلی حساب معاملاتی شما رو نشون میده. این عدد، رابطه بین اکوئیتی (موجودی حساب + سود/ضرر شناور) و مارجین استفاده شده رو بیان میکنه.
فرمول مارجین لول:
مارجین لول = (اکوئیتی / مارجین استفاده شده) * ۱۰۰
هر چه مارجین لول شما بالاتر باشه، حساب شما سالمتره. و ریسک کال مارجین کمتره. این شاخص، یک هشدار دهنده حیاتیه.
چگونه لوریج بالا بر مارجین لول تاثیر میگذارد؟
لوریج بالا در نگاه اول ممکنه جذاب باشه. چون مارجین کمتری برای باز کردن معاملات نیاز دارین. این باعث میشه مارجین آزاد بیشتری داشته باشین. و مارجین لول شما هم در ابتدا بالا به نظر برسه.
اما نکته اینجاست که با لوریج بالا، هر حرکت کوچک بازار بر خلاف شما، تاثیر بزرگتری روی اکوئیتی شما داره. و میتونه خیلی سریع مارجین لول شما رو پایین بیاره.
اگه مارجین لول به ۱۰۰% برسه، یعنی اکوئیتی شما برابر با مارجین استفاده شده است. و این یعنی کال مارجین. پس لوریج بالا، ریسک رسیدن سریعتر به کال مارجین رو افزایش میده.
مدیریت ریسک با درک ارتباط مارجین و لوریج
درک عمیق رابطه مارجین و لوریج، سنگ بنای یک مدیریت ریسک موثره. بدون این درک، شما در معرض خطرات بزرگی قرار میگیرین. و ممکنه سرمایهتون رو از دست بدین.
انتخاب لوریج مناسب بر اساس ریسکپذیری
یکی از مهمترین تصمیمات شما، انتخاب لوریج مناسبه. لوریج بالا ممکنه وسوسهانگیز باشه. اما برای تریدرهای تازهکار یا کسانی که ریسکپذیری کمی دارن، توصیه نمیشه.
بهتره با لوریجهای پایینتر (مثلاً ۱:۵۰ یا ۱:۱۰۰) شروع کنین. این کار باعث میشه مارجین بیشتری برای هر معامله بلوکه بشه. اما در عوض، فضای بیشتری برای اشتباه و یادگیری دارین. و از کال مارجینهای ناگهانی دور میمونین.
لوریج مناسب، لوریجی هست که با استراتژی معاملاتی و میزان تحمل ریسک شما همخوانی داشته باشه.
استفاده از حد ضرر برای محافظت از مارجین
حد ضرر (Stop Loss) مهمترین ابزار شما برای محافظت از مارجین و سرمایهتونه. با گذاشتن حد ضرر، شما حداکثر ضرری رو که حاضرین در یک معامله بپذیرین، مشخص میکنین.
این کار جلوی این رو میگیره که ضررها از کنترل خارج بشن. و مارجین لول شما به سرعت کاهش پیدا کنه. حد ضرر، یک بیمه برای سرمایه شماست.
نقل قول از Forex.com:
A stop-loss order is a crucial risk management tool that helps protect your capital by automatically closing a trade when it reaches a predetermined loss level.
ترجمه: «دستور حد ضرر یک ابزار حیاتی مدیریت ریسک است که با بستن خودکار یک معامله در زمانی که به سطح ضرر از پیش تعیین شده میرسد، به محافظت از سرمایه شما کمک میکند.»
پس، همیشه و برای هر معاملهای، حد ضرر رو فراموش نکنین.
تاثیر حجم معامله بر مارجین و ریسک
حجم معامله شما مستقیماً روی مارجین مورد نیاز و در نتیجه، روی ریسک کلی شما تاثیر میذاره. هر چقدر حجم معامله بزرگتر باشه، مارجین بیشتری بلوکه میشه. و هر پیپ حرکت بازار، سود یا ضرر بزرگتری رو به همراه داره.
یک قانون کلی که توسط تریدرهای حرفهای توصیه میشه اینه که در هر معامله، بیشتر از ۱ تا ۲ درصد کل سرمایهتون رو ریسک نکنین. این کار کمک میکنه تا حتی اگه چند تا معامله متوالی هم با ضرر بسته شدن، سرمایهتون از بین نره.
مدیریت حجم معامله، در کنار درک رابطه مارجین و لوریج، شما رو به یک تریدر حرفهای تبدیل میکنه.
مارجین و لوریج در بازار فارکس و ارز دیجیتال
با اینکه مفاهیم مارجین و لوریج در هر دو بازار فارکس و ارز دیجیتال وجود دارن، اما تفاوتهای عملی مهمی بین این دو بازار هست که باید بهشون دقت کرد. این تفاوتها، روی رابطه مارجین و لوریج در هر بازار تاثیر میذارن.
تفاوت در میزان لوریج قابل ارائه
یکی از بزرگترین تفاوتها، در میزان لوریج قابل ارائه است.
در فارکس: بروکرها معمولاً لوریجهای بسیار بالایی مثل ۱:۲۰۰، ۱:۵۰۰ و حتی ۱:۱۰۰۰ رو ارائه میدن. این به دلیل نقدشوندگی بالای بازار فارکس و حجم معاملات بسیار زیاده.
در ارز دیجیتال: صرافیهای ارز دیجیتال معمولاً لوریجهای به مراتب پایینتری رو ارائه میدن (مثلاً تا ۱:۵۰ یا ۱:۱۰۰). این به دلیل نوسانات بسیار بالای بازار ارز دیجیتال و ریسکهای ذاتی اون هست.
این تفاوت در لوریج، مستقیماً روی مارجین مورد نیاز شما تاثیر میذاره. و باید در استراتژی معاملاتیتون لحاظ بشه.
تفاوت در قوانین و مقررات مارجین
قوانین و مقررات مربوط به مارجین هم در این دو بازار متفاوته.
در فارکس: بروکرهای فارکس معمولاً تحت نظارت نهادهای رگولاتوری قوی هستن. که قوانین سختگیرانهای در مورد مارجین، کال مارجین و استاپ اوت دارن. این قوانین برای محافظت از تریدرها وضع شدن.
در ارز دیجیتال: بازار ارز دیجیتال هنوز به اندازه فارکس قانونگذاری نشده. و قوانین مربوط به مارجین ممکنه بین صرافیهای مختلف، متفاوت باشه. این موضوع میتونه ریسکهای بیشتری رو به همراه داشته باشه.
پس، قبل از ورود به هر بازاری، حتماً قوانین مربوط به رابطه مارجین و لوریج و مدیریت ریسک اون رو به دقت بررسی کنین.
جمعبندی
رابطه مارجین و لوریج یک رابطه حیاتی و جدانشدنی در معاملات فارکس و سایر بازارهای مالیه. لوریج به شما قدرت میده که با سرمایه کم، معاملات بزرگتری انجام بدین. و پتانسیل سودتون رو افزایش بدین. اما مارجین همون وثیقهایه که برای استفاده از این قدرت لازمه.
درک عمیق از این رابطه، به شما کمک میکنه تا ریسکهاتون رو بهتر مدیریت کنین. و از کال مارجین و استاپ اوت جلوگیری کنین. با انتخاب لوریج مناسب، استفاده از حد ضرر، مدیریت حجم معامله. و نظارت بر مارجین آزاد و مارجین لول، میتونین به یک تریدر موفق تبدیل بشین.
در نهایت، رابطه مارجین و لوریج نه خوبه و نه بد؛ اون فقط یک ابزاره. قدرت اون به دست شماست که چطور ازش استفاده کنین. با آموزش صحیح و تمرین زیاد، میتونین از این رابطه به عنوان یک ابزار قدرتمند برای محافظت و رشد سرمایهتون استفاده کنین و هوشمندانه معامله کنین و موفق باشین!
سوالات متداول
۱. رابطه مارجین و لوریج در فارکس چیست؟
رابطه مارجین و لوریج در فارکس معکوس است؛ لوریج به شما امکان میدهد با سرمایه کمتر، حجم معاملات بزرگتری را کنترل کنید، در حالی که مارجین مبلغی است که به عنوان وثیقه برای استفاده از این لوریج بلوکه میشود.
۲. چرا درک همزمان مارجین و لوریج برای تریدرها مهم است؟
درک همزمان این دو مفهوم حیاتی است زیرا لوریج بدون مارجین قابل استفاده نیست و مدیریت نادرست هر یک میتواند منجر به ریسکهای بزرگ و از دست رفتن سرمایه شود؛ آنها مکمل یکدیگر در مدیریت ریسک هستند.
۳. چگونه لوریج بالا بر مارجین مورد نیاز تاثیر میگذارد؟
لوریج بالا باعث کاهش مارجین مورد نیاز برای باز کردن یک معامله با حجم مشخص میشود. این یعنی با لوریج بیشتر، بخش کمتری از سرمایه شما به عنوان وثیقه بلوکه میشود.
۴. فرمول محاسبه مارجین مورد نیاز در فارکس چیست؟
فرمول محاسبه مارجین مورد نیاز عبارت است از: (حجم معامله * قیمت ورود) / لوریج. این فرمول به شما کمک میکند تا مبلغ دقیق مارجین لازم را پیشبینی کنید.
۵. مارجین آزاد (Free Margin) و مارجین لول (Margin Level) چه ارتباطی با لوریج دارند؟
مارجین آزاد، سرمایه در دسترس شماست و مارجین لول شاخص سلامت حساب است. لوریج بالا میتواند در ابتدا مارجین آزاد را افزایش دهد اما ریسک کاهش سریع مارجین لول در صورت نوسان بازار را نیز بالا میبرد.
۶. چگونه میتوان با درک رابطه مارجین و لوریج، ریسک را مدیریت کرد؟
با انتخاب لوریج مناسب بر اساس ریسکپذیری، استفاده از حد ضرر (Stop Loss) در تمام معاملات، و مدیریت دقیق حجم معامله، میتوان ریسک را به طور موثر با درک رابطه مارجین و لوریج مدیریت کرد.
۷. آیا میزان لوریج در بازار فارکس و ارز دیجیتال متفاوت است؟
بله، میزان لوریج قابل ارائه در بازار فارکس (معمولاً بسیار بالا) و ارز دیجیتال (معمولاً پایینتر) متفاوت است. این تفاوت به دلیل نقدشوندگی و نوسانات متفاوت این دو بازار است.
۸. چه نقشی انتخاب حجم معامله در مدیریت مارجین و ریسک ایفا میکند؟
انتخاب حجم مناسب معامله مستقیماً بر مارجین مورد نیاز و ریسک کلی تاثیر میگذارد. توصیه میشود در هر معامله، بیش از ۱ تا ۲ درصد کل سرمایه ریسک نشود تا از ضررهای بزرگ جلوگیری شود.