در بازار فارکس چه چیزی معامله می شود؟ برای افرادی که تازه وارد این بازار شده اند این دومین آموزشی است که باید مطالعه کنند و آنرا به خوبی یادبگیرند.
شاید با خودتون میگید که ما میدونیم توی بازار فارکس چه چیزی معامله میشه ولی خوب یک درصد احتمال بدید کامل و دقیق این موضوع رو بلد نیستین و لیست کامل ابزارهای قابل معامله در بازار فارکس رو نمیشناسین. اینجاست که باید یک قدم جلوتر بریم و دقیق متوجه بشیم که وقتی میگیم معامله توی فارکس منظورمون دقیقا معامله چه چیزهایی هست.
توی این مقاله با تجربه شخصی که از فعالیت توی این بازار دارم میخوام بهتون یک توضیح کوتاه و البته کافی بدم تا به خوبی با لیست کامل ابزارهای قابل معامله در بازار فارکس آشنا بشین.
میتونید با گوش کردن به صدای زیر از محتوای این مقاله استفاده کنید و پی ببرید در بازار فارکس چه چیزی معامله میشود؟
سرفصلهای این مقاله
# | عنوان سرفصل |
---|---|
۱ | در بازار فارکس چه چیزی معامله می شود؟ |
۲ | جفت ارزها |
۳ | قراردادهای مابهالتفاوت (CFD) |
۴ | شاخصهای سهام جهانی (Global Stock Indices CFDs) |
۵ | سهام شرکتهای بینالمللی (Shares/Stocks CFDs) |
۶ | ارزهای دیجیتال |
در بازار فارکس چه چیزی معامله می شود؟
اما برگردیم سر سوال اصلی: در بازار فارکس چه چیزی معامله می شود؟ شاید در نگاه اول، پاسخ ساده “ارز” باشد، اما دنیای فارکس بسیار گستردهتر از این حرفهاست.
یعنی اگه تصورتون فقط معامله روی ارزها و احتمالا جفتهای ارزی هست باید بگم کاملا در اشتباه هستین بازار فارکس واقعا بزرگتر از چیزی هست که تصورش رو بتونین بکنین. من به دوستام همیشه میگم توی این بازار فقط مونده شیر مرغ و جون آدمیزاد رو معامله کنیم. 😂
جفت ارزها (currency pairs)
جفت ارزها (Currency Pairs): مشهورترین هایی هستن که توی بازار فارکس معامله می شوند.
اساس و بنیان بازار فارکس، جفت ارزها هستند. وقتی از معامله در فارکس صحبت میکنیم، در واقع منظورمان خرید یک ارز و فروش همزمان ارز دیگر است. به همین دلیل، ارزها همیشه به صورت جفت قیمتگذاری و مبادله میشوند.
در مقالات بعدی بصورت مفصل در مورد جفت ارزها حرف میزنیم ولی خوب اینجا یک کوچولو براتون توضیح میدم که آمادگی اولیه رو پیدا کنین.
ارز پایه (Base Currency): این ارز، اولین ارز در یک جفت ارز است (مثلاً EUR در EUR/USD). ارزش آن همیشه برابر با یک واحد است.
ارز متقابل (Quote Currency یا Counter Currency): این ارز، دومین ارز در جفت ارز است (مثلاً USD در EUR/USD). عددی که برای جفت ارز مشاهده میکنید (مثلاً 1.0850 برای EUR/USD) نشان میدهد که برای خرید یک واحد از ارز پایه (یورو)، چه مقدار از ارز متقابل (دلار آمریکا) نیاز دارید.
پس وقتی شما جفت ارز EUR/USD را میخرید، در واقع یورو (ارز پایه) را خریده و همزمان دلار آمریکا (ارز متقابل) را فروختهاید. انتظار شما این است که ارزش یورو در برابر دلار آمریکا افزایش یابد. برعکس، اگر EUR/USD را بفروشید، یعنی یورو را فروخته و دلار آمریکا را خریدهاید، با این انتظار که ارزش یورو در برابر دلار کاهش پیدا کند.
ارزهای اصلی (Major Currencies)
ارزهای اصلی، ارزهای متعلق به بزرگترین و تاثیرگذارترین اقتصادهای جهان هستند و بیشترین حجم معاملات را در بازار فارکس به خود اختصاص میدهند. این ارزها نقدشوندگی بسیار بالایی دارند، به این معنی که همیشه خریدار و فروشنده برای آنها وجود دارد و معاملات به سرعت و با هزینه کمتری (اسپرد پایینتر) انجام میشوند.
مهمترین ارزهای اصلی عبارتند از:
- USD (دلار آمریکا): پادشاه بیچون و چرای بازارها و ارز ذخیره جهانی.
- EUR (یورو): ارز رسمی منطقه یورو و دومین ارز پرمعامله جهان.
- JPY (ین ژاپن): ارز مهم آسیایی، اغلب به عنوان پناهگاه امن در زمانهای عدم قطعیت شناخته میشود.
- GBP (پوند بریتانیا): ارز قدیمی و معتبر بریتانیا.
- CHF (فرانک سوئیس): یکی دیگر از ارزهای پناهگاه امن، به دلیل ثبات اقتصادی سوئیس.
- CAD (دلار کانادا): معروف به “لونی”، ارزش آن به شدت تحت تأثیر قیمت نفت است.
- AUD (دلار استرالیا): معروف به “آزی”، ارزش آن به قیمت کامودیتیها (کالاهای اساسی) وابسته است.
- NZD (دلار نیوزیلند): معروف به “کیوی”، مشابه دلار استرالیا، تحت تأثیر قیمت کالاهای کشاورزی و تجارت با استرالیا و آسیا قرار دارد.
این ارزها وقتی در برابر دلار آمریکا قرار میگیرند (مانند EUR/USD, GBP/USD, USD/JPY)، “جفت ارزهای اصلی” (Major Pairs) را تشکیل میدهند. حتماً نامهای مستعاری مانند “کیبل” (Cable) برای GBP/USD یا “فیبر” (Fiber) برای EUR/USD به گوشتان خورده است؛ اینها اصطلاحات رایج بین معاملهگران هستند.
ارزهای فرعی (Minor Currencies/Crosses)
ارزهای فرعی یا کراس (Cross Currency Pairs)، جفت ارزهایی هستند که دلار آمریکا در آنها حضور ندارد. در این جفتها، دو ارز اصلی (به جز دلار آمریکا) مستقیماً با یکدیگر مقایسه و مبادله میشوند. به عنوان مثال:
- EUR/GBP: یورو در برابر پوند بریتانیا
- GBP/JPY: پوند بریتانیا در برابر ین ژاپن
- EUR/JPY: یورو در برابر ین ژاپن
- AUD/CAD: دلار استرالیا در برابر دلار کانادا
ویژگی ذاتی این جفت ارزها این است که به شما امکان میدهند مستقیماً قدرت نسبی دو اقتصاد غیرآمریکایی را ارزیابی کنید. نقدشوندگی آنها معمولاً کمتر از جفت ارزهای اصلی است، اما همچنان فرصتهای معاملاتی خوبی را فراهم میکنند.
ارزهای عجیب و غریب (Exotic Currencies)
ارزهای عجیب و غریب یا اگزاتیک، جفت ارزهایی هستند که یک ارز اصلی (معمولاً دلار آمریکا یا یورو) با ارز یک کشور با اقتصاد نوظهور یا کوچکتر جفت میشود. مثالهایی از این ارزها عبارتند از:
- USD/TRY: دلار آمریکا در برابر لیر ترکیه
- EUR/PLN: یورو در برابر زلوتی لهستان
- USD/ZAR: دلار آمریکا در برابر راند آفریقای جنوبی
- USD/MXN: دلار آمریکا در برابر پزوی مکزیک
ویژگیهای ذاتی این ارزها شامل موارد زیر است:
- پتانسیل نوسان بالاتر: به دلیل ساختارهای اقتصادی خاص، تحولات سیاسی، یا وابستگی به یک کالای خاص، این ارزها میتوانند نوسانات قیمتی شدیدی را تجربه کنند.
- نقدشوندگی معمولاً پایینتر: حجم معاملات آنها کمتر از ارزهای اصلی و فرعی است.
- اسپردهای بیشتر: به دلیل نقدشوندگی کمتر و ریسک بالاتر، کارمزد معاملات (اسپرد) برای این ارزها معمولاً بیشتر است.
معامله این ارزها نیازمند دقت، تحلیل عمیقتر و مدیریت ریسک قویتری است.
من خودم به شخصه اگه بخوام روی جفت ارزها ترید داشته باشم به هیچ وجه از جفت ارزهای اصلی خارج نمیشم و تمرکز خودم رو روی معامله کردن روی جفتهای ارزی اصلی میزارم. میدونین معامله کردن توی فارکس شاید فرصتهای زیادی رو بهمون بده ولی قرار نیست روی هرچیزی معامله کنیم.
من ترجیه میدم روی چندتا جفت ارز خوب و قوی ترید داشته باشم، جفتهای ارزی که نوسانات خوبی دارن و تحلیل پذیری بیشتری هم دارن رو ترجیح میدم جفتهای ارزی که این خصوصیات رو ندارن. پس انتخاب من میشه همون جفتهای ارزی اصلی توی فارکس برای معامله کردن.
اهمیت جهانی نمادهای ارزی استاندارد (ISO 4217) و آشنایی با نامهای مستعار
برای جلوگیری از هرگونه سردرگمی در بازارهای جهانی، هر ارز دارای یک کد سهحرفی استاندارد است که توسط سازمان بینالمللی استانداردسازی (ISO) تحت عنوان ISO 4217 تعیین شده است.
دو حرف اول معمولاً نشاندهنده نام کشور و حرف سوم نشاندهنده نام ارز است (مثلاً USD برای United States Dollar). آشنایی با این نمادها برای هر معاملهگری ضروری است.
همانطور که اشاره کردم، برخی جفت ارزها نامهای مستعار رایجی هم دارند که شناخت آنها به درک بهتر گفتگوهای بازار کمک میکند.

در فارکس علاوه بر ارزها دیگر چه چیزهایی معامله میشود؟
شاید برایتان جالب باشد که بدونین بازار فارکس فقط به خرید و فروش مستقیم ارزها محدود نمیشود. بسیاری از بروکرهای فارکس، امکان معامله ابزارهای مالی دیگری را از طریق قراردادهای مابهالتفاوت (CFD) فراهم میکنند. بیایید نگاهی به این ابزارها بیندازیم.
فقط یک چیزی که تجربه شخصی من بهم یاد داده معامله کردن توی بازار فارکس روی این بخش نیاز به تخصص خیلی خیلی زیادی داره. یعنی اگه روی جفتهای ارزی سود میکنین تصور نکنین که توی این بخش هم میتونین سود کنین، چراکه قوانین و دانش خاص خودش رو نیاز داره.
قراردادهای مابهالتفاوت (CFD)
CFD یا Contract for Difference، یک ابزار مشتقه مالی است که به شما امکان میدهد بدون نیاز به مالکیت فیزیکی یک دارایی، بر روی تغییرات قیمت آن معامله کنید. در واقع، شما با بروکر خود قراردادی منعقد میکنید که مابهالتفاوت قیمت یک دارایی در زمان باز شدن و بسته شدن پوزیشن معاملاتی را تسویه کنید.
تصور کنید میخواهید از افزایش قیمت طلا سود ببرید، اما قصد خرید فیزیکی آن و نگهداریاش را ندارید. CFD این امکان را به شما میدهد که صرفاً روی تغییرات قیمت طلا معامله کنید. اگر قیمت مطابق پیشبینی شما حرکت کند، سود میکنید و اگر برخلاف آن حرکت کند، ضرر خواهید کرد.
مزیت بزرگ CFD این است که دسترسی به طیف وسیعی از داراییها را با سرمایه کمتر و از طریق یک پلتفرم معاملاتی واحد فراهم میکند. در ادامه، به معرفی مهمترین داراییهایی که از طریق CFD در دسترس هستند، میپردازم.
فلزات گرانبها (Precious Metals CFDs)
فلزات گرانبها، به ویژه طلا (Gold) و نقره (Silver)، همواره به عنوان ذخیره ارزش و پناهگاه امن در دوران عدم قطعیتهای اقتصادی و تورم شناخته شدهاند. از طریق CFD، شما میتوانید بر روی تغییرات قیمت این فلزات معامله کنید.
نمادهای رایج: XAU/USD (طلا در برابر دلار آمریکا)، XAG/USD (نقره در برابر دلار آمریکا).
ویژگیهای ذاتی: حساسیت به سیاستهای پولی بانکهای مرکزی، نرخ بهره، تورم و بحرانهای ژئوپلیتیکی. طلا اغلب در زمان ترس و عدم اطمینان در بازارها، تقاضای بیشتری پیدا میکند.
راستش رو بخواین من خودم خیلی خیلی عاشق این یکی هستم، آره معامله کردن روی طلا رو از همه چیز بیشتر دوست دارم. درسته یک کم ریسک داره توی نگاه اول ولی لامسب نوسانات خیلی خوبی داره و به نظر من تحلیل پذیری خیلی بالایی داره چه تکنیکال و چه فاندامنتال.

انرژیها (Energies CFDs)
انرژیها، به خصوص نفت خام (انواع مختلف آن مانند West Texas Intermediate یا WTI و نفت برنت یا Brent) و گاز طبیعی، کالاهای استراتژیکی هستند که نقشی حیاتی در اقتصاد جهانی ایفا میکنند.
نمادهای رایج: WTI_USD (نفت خام وست تگزاس)، BRENT_USD (نفت خام برنت)، NATGAS_USD (گاز طبیعی).
ویژگیهای ذاتی: قیمت این کالاها به شدت تحت تأثیر عرضه و تقاضای جهانی، تصمیمات سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک و اوپک پلاس)، رویدادهای ژئوپلیتیکی در مناطق نفتخیز، سطح ذخایر و حتی شرایط آب و هوایی (برای گاز طبیعی) قرار دارد.
معامله توی فارکس اونم روی بخش انرژی و البته تمرکزی روی نفت یک کار رایج هست مخصوصا برای معامله گرای خیلی خیلی حرفه ای که معاملات بلند مدت با سرمایه های زیاد دارن. درواقع این بخش هم تحلیل پذیری بالایی داره.
شاخصهای سهام جهانی (Global Stock Indices CFDs)
شاخصهای سهام، معیاری برای سنجش عملکرد کلی یک بازار بورس یا بخش خاصی از آن هستند. با معامله CFD روی شاخصها، شما در واقع روی روند کلی بازار سرمایهگذاری میکنید، نه یک سهم خاص.
شاخصهای مطرح:
- S&P 500 (US500): عملکرد 500 شرکت بزرگ بورسی در ایالات متحده.
- NASDAQ (US100 یا NAS100): تمرکز بر شرکتهای تکنولوژی در ایالات متحده.
- DAX (GER30 یا DE30): عملکرد 30 شرکت بزرگ آلمانی در بورس فرانکفورت.
- Nikkei 225 (JPN225): شاخص اصلی بورس توکیو.
- FTSE 100 (UK100): عملکرد 100 شرکت بزرگ بریتانیایی.
ویژگی ذاتی: این شاخصها به نوعی دماسنج سلامت اقتصادی یک کشور یا منطقه محسوب میشوند و تحت تأثیر اخبار اقتصادی کلان، سیاستهای پولی و احساسات کلی سرمایهگذاران قرار میگیرند.
ولی نمیدونم چرا من هیچ وقت خوشم نیومد که روی این بخش ترید کنم. البته این نظر شخصی من هست و برعکس تعداد زیادی از دوستان خودم هستن که میدونم مخصوصا و تمرکزی روی این بخش تحلیل و ترید میکنن و اتفاقا سودهای خیلی خوبی میگیرن.
ولی خوب من هیچ وقت نتونستم باهاش رابطه دوستانه ای داشته باشم، که احتمالا بخاطر اینه که هیچ وقت نتونستم توی فاندامنتال این بخش قوی عمل کنم.

سهام شرکتهای بینالمللی (Shares/Stocks CFDs)
بسیاری از بروکرها امکان معامله CFD بر روی سهام شرکتهای بزرگ و شناختهشده جهانی مانند اپل (Apple)، گوگل (Google)، آمازون (Amazon)، تسلا (Tesla) و بسیاری دیگر را فراهم میکنند.
ویژگی ذاتی: قیمت سهام یک شرکت خاص، علاوه بر روندهای کلی بازار، به شدت تحت تأثیر عملکرد مالی خود شرکت (گزارشهای درآمدی، سود و زیان)، اخبار و رویدادهای مرتبط با آن شرکت و صنعتی که در آن فعالیت میکند، قرار دارد. این نوع معامله به شما امکان میدهد تا بر روی موفقیت یا چالشهای شرکتهای خاص سرمایهگذاری کنید.
ارزهای دیجیتال (Cryptocurrencies CFDs)
در سالهای اخیر، ارزهای دیجیتال مانند بیتکوین (Bitcoin) و اتریوم (Ethereum) به عنوان یک طبقه دارایی جدید و پرنوسان ظهور کردهاند. شما میتوانید از طریق CFD بر روی تغییرات قیمت این رمزارزها نیز معامله کنید.
نمادهای رایج: BTC/USD (بیتکوین در برابر دلار آمریکا)، ETH/USD (اتریوم در برابر دلار آمریکا)، و سایر رمزارزهای مطرح.
ویژگیهای ذاتی: ماهیت دیجیتال و غیرمتمرکز (برای بسیاری از آنها)، نوسانات قیمتی بسیار بالا، تأثیرپذیری شدید از اخبار تکنولوژیکی، تحولات مربوط به قانونگذاری و پذیرش عمومی. معامله این داراییها به دلیل نوسانات بالا، ریسک بیشتری نیز به همراه دارد.
این یکی لامصب عجیب پرطرفدار شده توی فارکس مخصوصا که اگه بروکر خدمات خوبی روی ترید کریپتوها بده مثل آلپاری یا لایت فایننس، خیلی برای معامله گرها جذاب هست.
درواقع معامله گر های این بخش همونایین که تا چندسال قبل توی بایننس و صرافی های اینطوری ترید میکردن، ولی خوب هم بخاطر مشکلاتی که بایننس برای ایرانیها ایجاد کرد و هم بخاطر شرایط معاملاتی خیلی خوبی که بعضی بروکرها میدن جذب معامله کردن ارزهای دیجیتال توی فارکس شدن.
لیست چیزهای دیگهای که توی فارکس معامله میشه
علاوه بر موارد فوق، برخی بروکرها امکان معامله CFD بر روی طیف وسیعتری از کالاها و حتی اوراق قرضه دولتی را نیز ارائه میدهند:
- کالاهای کشاورزی (Agricultural Commodities): مانند گندم، ذرت، قهوه، شکر. قیمت این کالاها معمولاً تحت تأثیر شرایط آب و هوایی، میزان برداشت محصول و تقاضای جهانی است.
- کالاهای صنعتی (Industrial Metals): مانند مس، آلومینیوم. تقاضا برای این فلزات اغلب با رشد اقتصادی و فعالیتهای صنعتی مرتبط است.
- اوراق قرضه دولتی (Government Bonds CFDs): مانند اوراق قرضه ۱۰ ساله خزانهداری آمریکا. قیمت اوراق قرضه با نرخ بهره رابطه معکوس دارد و نشاندهنده انتظارات بازار از وضعیت اقتصادی و سیاستهای پولی است.
حتی توی بعضی از بروکرها که تخصصی روی این بخش هستن دیدم که مثلا شما روی قهوه هم میتونین تحلیل و ترید داشته باشین که به نوبه خودش خیلی جالب هست.
بزارین یک خاطره هم بگم براتون: سال 2010 نمایشگاه بین المللی بود توی مشهد ماهم شرکت کردیم و غرفه ای داشتیم. اون زمان با نام توس تریدر شناخته میشدیم، یک روز دیدم جلوی غرفه ما که جالب بود عجیب هم شلوغ بود یکی داره به بقیه توضیح میده که بیاین بریم توی این کار مثلا میخواین گندم بخرین چه کاریه خودتون رو اذیت کنین از همینجا میخریم و برامون میارن 😂.
حتی دیدم داره به چند نفره مشاوره میده که بیاین جو برای خوراک دام از این طریق بگیریم وووو 😂😂😂 یعنی مونده بودم خدایا اینا چی فکر میکنن.
این خاطره رو گفتم که بگم یادتون نشه ما وقتی میگیم معامله مثلا گندم یا طلا داریم ارزش اون رو معامله میکینم ها قرار نیست برامون بفرستن دم در خونمون. فکر کن طرف نفت خریده بره منتظر باشه براش بشکه های نفتش رو بیارن 🤣.
1. کدام ابزار برای شروع معامله در فارکس مناسبتر است؟
به عنوان یک تازهکار، معمولاً توصیه میکنم با جفت ارزهای اصلی (Major Currency Pairs) مانند EUR/USD یا GBP/USD شروع کنید. این جفت ارزها نقدشوندگی بالایی دارند و اسپرد (هزینه معامله) آنها کمتر است. همچنین، منابع تحلیلی و آموزشی فراوانی برای آنها وجود دارد.
2. آیا معامله CFD همان خرید و فروش فیزیکی دارایی است؟
خیر. همانطور که توضیح دادم، در معامله CFD شما مالک فیزیکی دارایی (مثلاً طلا یا سهام) نمیشوید، بلکه صرفاً بر روی تغییرات قیمت آن دارایی معامله میکنید و از تفاوت قیمت خرید و فروش سود یا زیان میکنید.
3. مهمترین ریسک معامله CFD چیست؟
یکی از ویژگیهای اصلی CFD، امکان استفاده از اهرم (Leverage) است. اهرم میتواند سود شما را چندین برابر کند، اما به همان نسبت نیز میتواند زیان شما را افزایش دهد. بنابراین، مدیریت ریسک صحیح و درک کامل مفهوم اهرم قبل از شروع معاملات CFD بسیار حیاتی است.
4. برای معامله این ابزارها به چه چیزی نیاز دارم؟
شما به یک حساب معاملاتی نزد یک بروکر معتبر فارکس، یک پلتفرم معاملاتی (که معمولاً توسط بروکر ارائه میشود)، دانش و تحلیل بازار، و یک استراتژی معاملاتی مشخص نیاز دارید. همچنین، سرمایهگذاری زمانی برای یادگیری و تمرین (مثلاً با حساب دمو) بسیار مهم است.
امیدوارم این مقاله توانسته باشد به سوالات شما در مورد اینکه “در بازار فارکس چه چیزی معامله می شود؟” پاسخ جامع و البته ساده ای داده باشد. دنیای فارکس پر از فرصتهای هیجانانگیز است، اما به یاد داشته باشید که موفقیت در این بازار نیازمند دانش، صبر و انضباط است. همیشه قبل از ورود به هر معاملهای، تحقیقات خود را کامل کنید و ریسکهای موجود را به خوبی درک کنید.
اگه جایی سوالی داشتین حتما توی نظرات از من بپرسین.